Tanım
Dang humması, Aedes türü sivrisineklerin taşıdığı dengue virüsünün neden olduğu, tropikal ve subtropikal bölgelerde yaygın görülen akut viral bir enfeksiyondur. Hafif ateşten, hayatı tehdit eden kanamalı formlara kadar değişebilir.
Nedenleri
Dengue virüsü (DENV) dört farklı serotipe sahiptir (DENV-1, DENV-2, DENV-3, DENV-4). Enfeksiyon, virüsü taşıyan Aedes aegypti veya Aedes albopictus sivrisineklerinin ısırmasıyla bulaşır.
Bulaş Yolları
- Sivrisinek ısırması (en yaygın yol)
- Nadiren kan transfüzyonu
- Organ nakli
- Anneden fetüse geçiş (vertikal bulaş)
Belirtiler
- Yüksek ateş (40°C'ye kadar)
- Şiddetli baş ağrısı
- Gözlerin arkasında ağrı
- Kas ve eklem ağrıları ("breakbone fever" olarak da bilinir)
- Bulantı, kusma
- Döküntü
- Lenf bezlerinde şişlik
- Kanama eğilimi (burun, diş eti kanaması, ciltte peteşi)
Tanı
- Hastalık öyküsü ve klinik bulgular
- Serolojik testler (IgM, IgG antikorları)
- NS1 antijen testi
- RT-PCR ile viral RNA tespiti
- Tam kan sayımı (trombosit düşüklüğü, hematokrit artışı)
Tedavi
Spesifik antiviral tedavi yoktur. Destekleyici tedavi esastır:
- Yatak istirahati
- Sıvı desteği (oral veya intravenöz)
- Ağrı ve ateş için parasetamol (aspirin ve NSAID'lerden kaçınılmalı)
- Ağır vakalarda hastaneye yatış, kan transfüzyonu
Korunma
- Sivrisinek ısırıklarından korunma (uzun giysi, sineklik, böcek kovucu kullanımı)
- Üreme alanlarının yok edilmesi (durgun su birikintileri)
- Dengue aşısı (Dengvaxia) bazı ülkelerde uygulanmaktadır, ancak sınırlamaları vardır
Epidemiyoloji
Her yıl 100-400 milyon kişi enfekte olur. Özellikle Güneydoğu Asya, Pasifik Adaları, Karayipler, Orta ve Güney Amerika, Afrika'nın bazı bölgelerinde yaygındır.
Tablo: Klinik Özellikler
Özellik | Bilgi |
---|---|
Kuluçka Süresi | 4-10 gün |
Hastalık Süresi | 2-7 gün |
Komplikasyonlar | Dengue hemorajik ateşi, şok sendromu |
Mortalite | Destek tedavi ile < %1 |