Creutzfeldt-Jakob Hastalığı (CJD) Nedir?
Creutzfeldt-Jakob Hastalığı (CJD), beyinde hızla ilerleyen dejenerasyona yol açan nadir ve ölümcül bir prion hastalığıdır. Sinir hücrelerinin hızla kaybına neden olur, ciddi zihinsel ve fiziksel bozukluklara yol açar.
CJD Belirtileri
- Hızlı ilerleyen demans
- Hafıza kaybı
- Kişilik değişiklikleri
- Hareket bozuklukları (titreme, kas sertliği, koordinasyon kaybı)
- Görme bozuklukları
- Kas spazmları ve seğirmeler
- Yutma güçlüğü
- Konuşma bozukluğu
- Uyku bozuklukları
- Hızla kötüleşen genel durum
CJD Nedenleri
Prion adı verilen anormal proteinlerin beyinde birikmesi sonucu oluşur. Çoğu vaka kendiliğinden gelişir (sporadik). Nadiren kalıtsal veya enfekte dokularla bulaşabilir (örneğin kontamine cerrahi aletler, enfekte et tüketimi).
CJD Tanısı
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Beyinde karakteristik değişiklikler
- Elektroensefalografi (EEG): Tipik beyin dalga paternleri
- Beyin omurilik sıvısı analizi: Prion protein belirteçleri
- Nörolojik muayene: Klinik bulgular
- Biyopsi: Kesin tanı için nadiren yapılır
CJD Tedavisi
Hastalığı durduracak veya yavaşlatacak kesin bir tedavi yoktur. Destekleyici tedavi uygulanır:
- Ağrı ve kas spazmlarını kontrol altına almak
- Beslenme desteği
- Psikolojik destek
- Bakım ve güvenlik önlemleri
CJD Komplikasyonları
- Hızlı bilişsel kayıp
- Felç
- Beslenme bozuklukları
- Solunum yetmezliği
- Enfeksiyonlar
- Ölüm (genellikle tanıdan sonraki 1 yıl içinde)
CJD ve Yaşam Kalitesi
Hastalık çok hızlı ilerlediğinden, yaşam kalitesi hızla bozulur. Destekleyici bakım önemlidir.
CJD Hakkında Yanlış Bilinenler
- Alzheimer ile aynıdır. (Hayır, çok daha hızlı ilerler.)
- Kolayca bulaşır. (Hayır, bulaşıcılığı çok düşüktür.)
- Tedavi edilebilir. (Hayır, destekleyici tedavi mümkündür.)
- Sadece yaşlılarda görülür. (Hayır, genç erişkinlerde de olabilir.)